Zmiany demograficzne to jedno z kluczowych wyzwań z którym musimy się zmierzyć już dzisiaj, tworząc nowe rozwiązania i rewitalizując przestrzeń publiczną. Miasto dzisiaj, zbyt często nie jest przyjaznym miejscem do życia dla ludzi starych, dlatego tak ważne jest przygotowanie się na nadchodzące zmiany demograficzne i związane z nimi wyzwania.
„Starzenie się̨ społeczeństw, jako takie należy uznać́ za zjawisko pozytywne, wydłużenie się̨ życia ludzkiego wskazuje na postęp społeczny i medyczny„ – tak uważa Autorka referatu, której referat zaprezentowałem poniżej.
Jednak zjawisko to wymaga konsekwentnego i odpowiedzialnego przygotowania naszych miast do życia społeczeństw w których najliczniejszą grupę będą stanowili Seniorzy. Czy Polska jest krajem w którym myśli się o tym jak tworzyć lepszą przestrzeń publiczną z rozwiązaniami uwzględniającymi potrzeby Seniorów, takie jak minimalizacja wysiłku fizycznego przy użyciu i zapewnienie dostępności – moim zdaniem jeszcze nadal nie! Dlatego warto się nad tym problemem pochylić i zadbać o lepszy komfort życia Seniorów w miastach już dzisiaj przygotowując się na demograficzne tsunami!
“Gdy wieje wiatr przemian, niektórzy budują̨ mury, inni wiatraki” – tym cytatem Projektu Adapt2DC 2011-2014, rozpoczęła się prezentacja p. Agnieszki Labus podczas Forum Przestrzenie Miejskie o którym pisałem już wcześniej . Ten artykuł otwiera cykl prezentacji w którym zostaną zaprezentowane artykuły z tej konferencji, dzięki współpracy merytorycznej z firmą Art Medios, organizatorem Forum Przestrzenie Miejskie .
Zaprezentowany referat odnosi się do bardzo aktualnego problemu starzenia się społeczeństwa i depopulacji. Według prognoz w roku 2050, gdy dzisiejsi piętnastolatkowie wejdą do grupy Seniorów (wiek 50+), populacja ludności zamieszkującej nasz kraj znacząco się zmniejszy do ok 32 mln ludzi. Zatem kluczowy udział będą stanowili wówczas ludzie starsi – Seniorzy. Stąd też musimy być przygotowani na czas gdy oblicze naszego społeczeństwa i jego potrzeby znacząco się zmienią. Przygotowując przestrzeń miejską na najlepszą obsługę, właśnie tej populacji, niczym nie ryzykujemy, gdyż rozwiązania dobre dla ludzi starszych są użyteczne i komfortowe także dla pozostałych użytkowników .
Prawidłowe projektowanie i przekształcanie naszych miast należy postrzegać dzisiaj inaczej niż u schyłku XX w., aby zapewnić właściwy komfort życia dla nas i naszych dzieci musimy zacząć projektować uniwersalnie i w sposób zorientowany na projektowanie pozytywnych doświadczeń. Projektowanie miejsc z uwzględnieniem czekających nas wyzwań nie jest znacząco droższe od klasycznego gdy odpowiednie zasady są wprowadzone na najwcześniejszym etapie planowania. natomiast dzięki znacznie większej akceptacji społecznej takie rozwiązania są w efekcie trwalsze przez co rozpatrywane w cyklu ich życia zachowują dłużej wysoką wartość funkcjonalno-użytkową ale są także bardziej efektywne ekonomicznie. Dlatego jestem przekonany, że kluczową rolę w prawidłowym przystosowaniu miast na nadchodzące wyzwania demograficzne, odegra umiejętność implementacji rozwiązań uniwersalnych . Moim zdaniem poszukiwanie takich rozwiązań, które w możliwie najszerszym zakresie są zgodne z regułami uniwersalnego projektowania oraz są zorientowane na zapewnienie wysokiej wartość funkcjonalno-użytkowej w świetle takich zjawisk jak depopulacja czy starzenie się społeczeństw w całej Europie dzisiaj jest już konieczne.
Dla tych którzy nadal myślą, że problem roku 2050 ich nie dotyczy przypominam, że dzisiejsza młodzież urodzona w roku 2000 to będą w roku 2050 Seniorzy wchodzący do grupy 50 +, a piszący ten tekst ma nadzieję być szczęśliwym Seniorem z grupy 70+.
Tak więc każdy z nas powinien już dzisiaj się zastanowić w jakiej grupie się znajdzie w roku 2050 i czy chce żyć w miejscu, które nie jest przystosowane prawidłowo dla obsługi potrzeb ludzi starych! Warto nie tylko dyskutować o tym zjawisku ale także przygotować nasze miasta tak abyśmy w nich mogli żyć komfortowo, będąc Seniorami – w tym kontekście szczególnego znaczenia nabiera stwierdzenie: Czasu nie da się zatrzymać, ale można go dobrze wykorzystać!
Zachęcam już teraz do zapoznania się z referatem pani Agnieszki Labus z Politechniki Śląskiej pod tytułem „Strategie odnowy miast wobec depopulacji i starzenia się̨ społeczeństwa w trzech skalach przestrzennych” , która stanowi ciekawe spojrzenie z perspektywy doktora nauk technicznych w dyscyplinie architektura i urbanistyka oraz pracownika naukowego na problem przystosowania miast na nadchodzące wyzwania demograficzne.
Autorka zaprezentowanego referatu jest adiunktem naukowym w Politechnice Śląskiej w Gliwicach na wydziale Architektury. Pracuje w katedrze Urbanistyki i Planowania Przestrzennego. Była także ekspertem ds. zagadnień przestrzennych w zespole zadaniowym opracowującym pierwszy w Polsce dokument strategiczny na poziomie regionalnym w kontekście starzenia się społeczeństwa opracowany dla regionu małopolskiego. Aktywnie działa na rzecz polityki miejskiej w rodzinnym mieście Bytomiu w ramach stowarzyszenia Miasto dla Mieszkańców.
Mam nadzieję, że zainicjowany w tym artykule, cykl publikacji artykułów naukowców i praktyków, będzie stanowił przydatną i ciekawą porcję informacji opartą na badaniach naukowych i wiedzy ludzi zaangażowanych w tworzenie lepszej przestrzeni miejskiej. Jeśli nie chcesz, przegapić żadnego z nich zdecyduj się na subskrypcję podając imię i adres mailowy a informację o pojawieniu się nowej publikacji otrzymasz prosto na maila.
